Je draagt een wearable. Hij meet je slaap, herstel, hartslag en nog veel meer. Elke ochtend zie je een cijfer, een grafiek, een score. Soms denk je ‘wow, ik ben topfit’. Andere keren zie je een lage herstelscore en twijfel je of je wel moet gaan trainen. Maar wat zeggen al die metingen nou echt? Kun je erop vertrouwen? En vooral, hoe gebruik je deze data slim zonder erin door te slaan?

In deze blog leer je hoe je de slaap en hersteldata van je wearable goed begrijpt. We laten zien wat betrouwbaar is, wat je met een korrel zout moet nemen en hoe je je herstel op basis van data beter kunt sturen. Alles wat je nodig hebt om van je wearable een hulpmiddel te maken dat je echt verder helpt.

In het kort / key takeaways

• Wearables meten slaap, HRV, rusthartslag en soms ademhaling en temperatuur
• De metingen zijn goed bruikbaar, vooral als je naar trends kijkt in plaats van naar losse dagen
• HRV is de belangrijkste herstel-indicator, maar slaapduur is minstens zo belangrijk
• Verschillende slaapfases zijn interessant, maar niet heel precies, dus niet te serieus nemen
• Combineer je data met hoe je je voelt voor de beste beslissingen

Wat wearables wel meten en wat niet

De meeste moderne wearables meten hoe laat je in slaap valt, hoeveel uur je slaapt en hoe je hartslag zich gedraagt. Ze gebruiken beweging en lichtmetingen om te bepalen of je lichte, diepe of REM-slaap hebt gehad【1】. Slaapduur wordt meestal goed ingeschat. Maar de indeling in slaapfases is een ruwe schatting. Sommige apparaten maken hier betere inschattingen dan andere, maar zelfs de beste blijven ver verwijderd van de betrouwbaarheid van een slaaponderzoek in een kliniek【2】【3】. Ook herstelmetingen zoals rusthartslag en HRV worden steeds beter, zeker als ze in rust ’s nachts worden gemeten. Devices zoals de Oura-ring en WHOOP scoren hier hoger dan veel smartwatches【4】.

Wat je wel kunt doen met je hersteldata

HRV zegt iets over de veerkracht van je lichaam

Een hoge HRV betekent dat je lichaam flexibel is en goed herstelt. Een lage HRV kan een teken zijn van stress, ziekte of overbelasting. Maar let op, HRV is alleen betrouwbaar als je kijkt naar hoe het zich ontwikkelt over meerdere dagen. Eén lage score hoeft niets te betekenen【4】.

Herstelscores kunnen handig zijn

Sommige apparaten geven een herstelscore of readiness-score. Die combineren slaapduur, HRV en rusthartslag. Ze geven je een indicatie van hoe belastbaar je bent. Gebruik ze als leidraad, maar vertrouw niet blind op het getal.

Hoe zit het met je slaapkwaliteit

Je slaapduur is belangrijk

Of je nu sporter bent of niet, te weinig slaap breekt je af. Gelukkig meten wearables de totale slaaptijd redelijk goed. Slaap je structureel te weinig, dan zal je herstel en energie daaronder lijden【2】.

De slaapfases zijn een ruwe schatting

REM, lichte en diepe slaap klinken indrukwekkend, maar zijn niet heel precies gemeten. Zie het meer als een indicatie dan als een medisch feit【3】. Wat wel telt is of je voldoende slaapt en uitgerust wakker wordt.

Wat de wetenschap zegt over hersteldata

In verschillende studies zien we dat mensen met een consistente daling in HRV of slaap vaak een verhoogd risico hebben op overbelasting of ziekte【4】. Uit andere onderzoeken blijkt dat mensen die na zware inspanning een lage HRV hebben, vaak ook slechter presteren. Maar dit is vooral zichtbaar als je naar de persoonlijke trend kijkt. Op groepsniveau verandert er soms niks, maar bij het individu zie je wel degelijk verschil【5】.

Zo haal je er meer uit

• Kijk naar je trend, niet naar een enkele nacht
  Slaap je één nacht slecht? Geen probleem. Zie je vier slechte nachten op rij? Dan is het tijd om gas terug te nemen.
• Luister altijd naar je gevoel
  Je wearable zegt dat je er klaar voor bent, maar jij voelt je uitgeput? Dan ben je beter af met een rustdag. Je lichaam weet vaak meer dan je device.
• Gebruik je wearable als coach, niet als baas
  De data is er om je te helpen, niet om je te straffen. Zie het als feedback, niet als bevel.
• Blijf bij één apparaat
  Elk merk gebruikt eigen algoritmes. Vergelijk geen data van verschillende wearables met elkaar. Houd het simpel en consistent.
• Focus op slaapduur en HRV
  Laat je niet gek maken door slaapfasen. Wat telt is hoe lang en hoe diep je slaapt en hoe je lichaam herstelt. Dat is waar je winst zit.

Conclusie

Slaap en hersteldata van je wearable zijn een krachtig hulpmiddel als je weet hoe je ermee omgaat. Kijk niet naar losse scores of nachten, maar let op patronen. Begrijp wat je wearable goed meet en wat minder. En bovenal, combineer je data met hoe je je voelt. Want uiteindelijk is jouw lichaam de beste bron van informatie.

Weet je het niet zeker of blijf je weken moe ondanks rust? Bespreek het dan met een arts of specialist.